Ficus Carica - Figa pospolita
Jest jedną z najwcześniej udomowionych przez człowieka roślin. Należy do rodziny morwowatych (Moraceae) i w warunkach klimatu umiarkowanego zrzuca liście na zimę. Za ojczyznę figi uważa się obszar od basenu morza śródziemnego poprzez Afganistan, Iran aż po Indie. Figi występują w wielu odmianach – różniących się od siebie mrozoodpornością a także wielkością (jakością) owoców oraz sposobem zapylania kwiatów. W tym opracowaniu zostanie omówiona figa pospolita występująca naturalnie w rejonie najbliższym Polski. Właściwym rejonem występowania omawianego gatunku jest Chorwacja, Węgry (rejon jeziora Balaton). Oraz Dania (wyspa Bornholm). Figa ta tworzy drzewa lub krzewy wysokości przeważnie ok. 5-7 m (choć maksymalnie to może być nawet ok. 10 m. Liście figi są ciemnozielone, 3 – 7 klapowe, duże z dosyć długim ogonkiem który łączy je z łodygą. Owoce średniej wielkości, kształtem przypominające nieco czosnek lub gruszkę. Owoce figi mają dla człowieka ogromne znaczenie. Do dziś żyją plemiona, które żywią się wyłącznie tymi owocami. Figi są bardzo pożywne i posiadają właściwości lecznicze. Jak podaje Andrzej Sarwa w książce „Egzotyczne rośliny w naszym domu” : „cała roślina posiada szeroki wachlarz właściwości leczniczych. Sok owocowy działa wzmacniająco na serce i naczynia wieńcowe, stosowany jest również z dużym powodzeniem w leczeniu anemii. Figi gotowane w mleku uśmierzają kaszel i bóle gardła.” Smak owoców – poszczególnych odmian fig jest zróżnicowany. Owoce omawianej figi należą do mniej smacznych , ale jako jedyne nie wymagają zapylenia. Figa ta należy również do najbardziej odpornych na niskie temperatury. Jak wskazują wyniki badań starsze drzewko jest w stanie przetrwać przymrozek do ok. –12 / -15 stopni. Poddanie rośliny niższej temperaturze przez dłuższy okres powoduje nieodwracalne uszkodzenie części nadziemnych (zdarzyć się to może w przedziale temperatur od –15 do –18). Dużo bardziej wrażliwe są korzenie fig. Spadek temperatury gruntu do ok. –8 jest już groźny, a przy ok. –12 roślina może wymarznąć całkowicie (przy –12 uszkodzeniu ulegają korzenie). Takie spadki temperatur mają miejsce na wschodzie kraju przy bezśnieżnych zimach. Oczywiście zabezpieczona roślina na pewno zupełnie nie wymarznie. Można liczyć na to, że w rejonach nadmorskich oraz na Śląsku a także w okolicy Sandomierza drzewka nie będą wymarzać (lub wymarzanie zdarzy się co ok. 5 – 10 lat). Figa jest rośliną wybitnie ciepłolubną. Sadzimy ją w miejscu ciepłym – najlepiej przed południową ścianą budynku. Ziemia powinna mieć odczyn zasadowy lub obojętny. Z mojego doświadczenia wynika, że figa posadzona do torfu lub innej ziemi o kwaśnym odczynie przyrasta dwa razy wolniej niż roślina posadzona do ziemi gliniasto-piaszczystej. Roślinę podlewamy – wtedy gdy wierzchnia warstwa ziemi dosyć mocno przeschnie. W jaki sposób zdobyć sadzonki? Można zamówić nasiona lub poprosić kogoś kto uprawia tą roślinę – o sadzonkę. Figi bardzo łatwo rozmnażają się przez sadzonki zdrewniałe a nawet jednoroczne zielne. Sadzonkę długości ok. 10 – 20 cm umieszczamy w piasku i zapewniamy wysoką wilgotność powietrza. Sadzonki ukorzeniają się w wysokim procencie po kilku tygodniach.
Liście fig są często atakowane przez przędziorki, ale szkodnik ten ginie w momencie zrzucenia przez roślinę liści.
Niebawem zamieszczę tutaj opis pozostałych gatunków (lauru i granatu).)